دلایل ضرورت توسعه صنعت آلومینیوم در ایران
فدراسیون مصرفکنندگان آلومینیوم در اروپا در مقالهای از آلومینیوم به عنوان فولاد قرن ۲۱ نام برده و در آن مقاله از بالا رفتن مصرف آلومینیوم نسبت به فولاد صحبت کرده است. آلومینیوم پس از فولاد، بیشترین تولید و مصرف را در جهان دارد و میزان مصرف آن به تنهایی از مجموع فلزات غیرآهنی بیشتر است. صنعت آلومینیوم در جهان بهطور مستقیم برای حدود ۱.۵میلیون نفر و بهطور غیر مستقیم برای ۶میلیون نفر شغل ایجاد کرده است.
کارشناس حوزه آلومینیوم افزود: فلز آلومینیوم، نقشی اساسی و برجسته در زمینههای مختلف توسعه دارد؛ از این رو توجه ویژه به این عنصر و فراگیری اساسی کاربرد آن در عرصههای گوناگون میتواند رشد و نمو یک جامعه اقتصادی پربار را تعالی بخشد. ویژگیهای مثبت این فلز اعم از استحکام، مقاومت، زیبایی، سبکی و از همه مهمتر پایداری محیطی، وجه تمایز اصلی این فلز با سایرین است. پایداری محیطی بسیار مناسب آلومینیوم در حدی است که میتواند تنها با ۵ درصد انرژی اولیه خود، بازیافت شود.
وی با بیان اینکه آینده بسیاری از صنایع تولیدی جهان، با این فلز گره خورده است، جایگاه مهم آلومینیوم در اقتصاد جهان در سالهای آینده را غیرقابل انکار دانست و گفت: این صنعت به دلیل ویژگیهایی چون کاربردهای مختلف و متنوع، نوآوری در محصولات جدید و توسعه با ملاحظات زیستمحیطی، در حال تقویت موقعیت خود در اقتصاد و تجارت جهانی است.
طاهرپور ادامه داد: آلومینیوم فلزی است که صنایع خودروسازی با استفاده از آن میتوانند وزن خودروی تولید شده خود را کاهش دهند. به ازای هر ۱۰۰کیلوگرم کاهش وزن در خودرو حدود ۸گرم بر کیلومتر از میزان انتشار دیکسیدکربن کاهش مییابد. از آنجا که در ایران تنها در سال ۱۳۹۷ حدود یک میلیون خودرو تولید شده، اگر متوسط پیمایش این خودروها را ۲۰هزار کیلومتر در نظر بگیریم، کل پیمایش این خودروها در سال گذشته حدود ۲۰میلیارد کیلومتر بوده، در حالی که اگر تنها وزن ۵۰درصد این خودروها با آلومینیوم ۱۰۰کیلوگرم کاهش یافته بود سال گذشته ۸۰هزار تن گاز Co۲ کمتری وارد جو میشد.
چرخه تولید و مصرف فلز آلومینیوم
فلز آلومینیوم اولیه در ۳مرحله تولید میشود:
۱- مراحل استخراج بوکسیت
۲- مراحل استحصال آلومینا از بوکسیت
۳- فرآیند احیاء
سنگ بوکسیت در فرآیندی با استفاده از روش شیمیایی در کارخانههای تولید آلومینا به اکسید آلومینیوم یا آلومینا تبدیل میشود. از فرآیند ۴تن بوکسیت، ۲تن پودر آلومینا بهدست آمده و از این مقدار یک تن فلز آلومینیوم استحصال میشود.
آلومینیوم استحصال شده به صورت مذاب، شمش، اسلب، بیلت و… در اختیار صنایع پاییندست قرار میگیرد و با استفاده از عملیات ریختهگری، نورد یا اکستروژن تبدیل به محصولات مختلف میشود.
این محصولات پس از پایان عمر مفید خود به قراضههای آلومینیومی تبدیل و دوباره ذوب میشوند و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند.
بنابراین میتوان گفت فلز آلومینیوم جزو عناصر دوستدار محیطزیست است و حتی زبالههای آلومینیومی با صرف هزینهای بسیار کم دوباره قابل استفاده خواهند بود.
ظرفیت تولید آلومینیوم در کشور
درحالحاضر آلومینیوم اولیه در شرکتهای آلومینیوم ایران (ایرالکو) در اراک و آلومینیوم المهدی، هرمزآل در بندرعباس و جاجرم با مجموع ظرفیت اسمی نصب شده ۴۶۸هزار تن در سال تولید میشود؛ ایرالکو ۱۷۵هزار تن، المهدی ۱۱۰هزار تن، هرمزآل ۱۴۳هزار تن، جاجرم ۴۰هزار تن و با راهاندازی فاز نخست آلومینیوم جنوب با ظرفیت ۳۰۰هزار تن در سال با فناوری ۴۳۰کیلوآمپر، میزان تولید آلومینیوم کشور به ۷۶۸هزار تن رسیده و با راهاندازی فاز دوم آلومینیوم جنوب با ظرفیت ۶۰۰هزار تن ظرفیت تولید آلومینیوم در ایران به بیش از ۱.۳میلیون تن در سال خواهد رسید.